سندرم فیبرومیالژی (Fibromyalgia syndrome)
یک سندرم با مجموعه ای از علایم متنوع و وسیع و درد منتشر بدن است.
علی رغم احساس درد در عضلات، تاندونها، مفاصل، هیچ التهاب و اسیب بافتی توجیه کننده وجود ندارد.علائمی چون اختلال خواب،خستگی و افسردگی ،اختلال شناختی و علائم سوماتیک همراه با درد منتشر وجود دارد. این بیماری شایعترین علت درد مزمن بوده و2 تا ۸ درصد از جامعه از این سندرم رنج میبرند.
یکی از علت های شایع مراجعه به درمانگاه های عمومی primary care clinic می باشد.از هر ۲۰ فرد مراجعه کننده به درمانگاه های عمومی یک نفر یا بیشتر مبتلا می باشد.فیبرومیالژی شایعترین علت مراجعه به درمانگاهای روماتولوژی بعد از استوارتریت میباشد.
به طور متوسط حداقل ۲ سال از زمان مراجعه پزشکی تا تشخیص طول میکشد.
ویزیت های متعدد و انجام تست های متعدد برای تشخیص بار سنگین روانی و اقتصادی بر روی بیمار و جامعه (قابل رقابت با دیابت و فشار خون) وارد میکند.عدم آگاهی پزشکان از بیماری، عدم اعتقاد به وجود فیبرومیالژی، طیف وسیع علایم بیماری منجر به تشخیص دیرهنگام بیماری میشود. در بیماران با علایم فیبرومیالژِی در بررسی اولیه لازم است از نظر بیماریهای همراه مثل فقر اهن ،کمبود ویتامین دی ،اختلالات کارکرد تیرویید و بیماریهای روماتیسمی مثل لوپوس بررسی ازمایشگاهی لازم انجام شود .
اولین قدم و گام اصلی در درمان ،آموزش به بیمار درباره این بیماری و اطمینان بخشیدن درباره عدم اسیب بافتی و ومفصلی است،اصلاح سطح انتظارات واقعی درباره بهبود علایم و کمک به تطبیق با بیماری با استفاده ازروشهای کاهش دهنده استرس یکی از اقدامات اساسی است.
دادن رویکرد مثبت به بیمار و تشویق به self-management وتشویق به ورزش نیز در درمان موثر است.
درمان غیردارویی قدم اول در تشخیص بیماری است.
وجود بیماری همراه از جمله بیماریهای روماتیسمی رد کننده فیبرومیالژی نیست.گاها عدم تشخیص فیبرومیالژی در یک بیمار ارتریت روماتویید منجر به تجویز بیمورد داروهای گران قیمت و پرعارضه میشود.
درمان شناختی به صورت گروهی(cognitive behavior therapy) از درمانهای بدون عارضه و موثر فیبرومیالژی میباشد .درمانهای فیزیوتراپی ،ماساژ، اب درمانی ، ورزشهای هوازی و طب سوزنی هم نتایج خوبی داشته اند.
داروهای Duloxetine, pregabalin ,cyclobenzaprine, Amitriptyline در موارد شدیدتر توصیه میشود.
درمان این بیماری نیازمند استراتژی چند محوری است و براساس علامت غالب که شامل درد، خستگی،خواب نامناسب (unrefreshing sleep) یا اختلال خلقی باشد ،انتخاب خواهد شد. البته در اکثر موارد یک درمان نمیتواند همه علایم رابهبود بخشد.